პირადი საიდუმლოების დარღვევის ფაქტებთან დაკავშირებით საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივისა და ფონდ ALPE-ს ერთობლივ განცხადება გამოქვეყნდა. განცხადებას რადიო "
ათინათი" გთავაზობთ:
„გასულ კვირას, სატელევიზიო ეთერით რამდენჯერმე მოხდა სხვადასხვა რანგის პოლიტიკური თანამდებობის პირების მიერ მაღალი თანამდებობის და კერძო პირთა ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესახებ ინფორმაციის გავრცელება. აღნიშნული შემთხვევები განსხვავებული ხასიათის გახლდათ. ერთ შემთხვევაში საქართველოს პრემიერ მინისტრმა განცხადება გააკეთა საქართველოს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარის ჯანმრთელობის მდგომარეობასთან დაკავშირებით. მოგვიანებით, აღნიშნული განცხადების კანონმდებლობასთან შესაბამისობის თაობაზე სამართლებრივი განმარტება გააკეთა საქართველოს პარლამენტის იურიდიულ საკითხთა კომიტეტის თავმჯდომარემ, ბატონმა ვახტანგ ხმალაძემ. მისი განცხადებით „როცა საქმე უმაღლესი თანამდებობის პირებს ეხებათ, საზოგადოებას აქვს უფლება, იცოდეს მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესახებ“.
მოქალაქის ჯანმრთელობის მდგომარეობასთან დაკავშირებული ინფორმაცია ასევე გაასაჯაროვა საქართველოს პარლამენტის ადამიანის უფლებთა დაცვისა და სამოქალაქო ინტეგრაციის კომიტეტის თავმჯდომარემ, ქალბატონმა ეკა ბესელიამ, რომელმაც ადგილობრივ მედია საშუალებაში გამოქვეყნებული მასალა და ჟურნალისტის მიერ პრემიერისადმი დასმული შეკითხვა, ჟურნალისტის ოჯახის წევრისადმი ფოთის თვითმმართველობის მიერ სამკურნალოდ თანხის გამოყოფაზე უარს დაუკავშირა.
იმისათვის, რათა საზოგადოება შეყვანილი არ იქნას შეცდომაში ადამიანის პირადი საიდუმლოების დაცვასთან დაკავშირებით საქართველოში არსებული საკანონმდებლო გარანტიების შესახებ, საჭიროდ მივიჩნევთ წარმოგიდგინოთ ხსენებულ საკითხებთან დაკავშირებით საქართველოს კანონმდებლობის მოკლე მიმოხილვა.
პირადი საიდუმლოება დაცულია საქართველოს კონსტიტუციის 41-ე მუხლის მე-2 პუნქტით, რომლის თანახმად: „ოფიციალურ ჩანაწერებში არსებული ინფორმაცია, რომელიც დაკავშირებულია ადამიანის ჯანმრთელობასთან, მის ფინანსებთან სხვა კერძო საკითხებთან, ამ დამიანის თანხმობის გარეშე არავისთვის არ უნდა იყოს ხელმისაწვდომი , გარდა კანონით დადგენილი შემთხვევებისა, როდესაც ეს აუცილებელია სახელმწიფო უშიშროების ან საზოგადოებრივი უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად, ჯანმრთელობის, სხვათა უფლებებისა და თავისუფლებების დასაცავად.“
ხსენებული უფლება ასევე დაცულია „ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის შესახებ“ ევროპული კონვენციის მე-8 მუხლითა და „სამოქალაქო და პოლიტიკური უფლებების შესახებ“ გაეროს პაქტის მე-17 მუხლით.
კონსტიტუციით დაცული უფლება საქართველოში რეგლამენტირებულია რიგ შიდასახელმწიფოებრივ საკანონმდებლო აქტებში.
როგორც უკვე აღინიშნა, პირად საიდუმლოებას განეკუთვნება ნებისმიერი ინფორმაცია, რომელიც დაკავშირებულია პირის ფინანსებთან, ჯანმრთელობასთან ან სხვა კერძო საკითხებთან. მსგავსი ტიპის ინფორმაციის დაცვისათვის სათანადო წესების რეგულირება ხდება სხვადასხვა საკანონმდებლო აქტებით, მათ შორის „საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსით“ (პერსონალური მონაცემების დაცვა), „საგადასახადო კოდექსით“ (საგადასახადო საიდუმლოების დაცვა), საქართველოს კანონით „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“ (პერსონალური მონაცემებისა და განსაკუთრებული კატეგორიის მონაცემის დაცვა), საქართველოს კანონით „პაციენტის უფლებების შესახებ“ (ჯანმრთელობის მდგომარეობის შესახებ ინფორმაციის დაცვა) და სხვა.
შესაბამისად ცალსახაა, რომ ხსენებულ თანამდებობის პირებს არ ჰქონდათ უფლება პირის ჯანმრთელობის მდგომარეობასთან დაკავშირებული ინფორმაცია თვით ამ პირის თანხმობის გარეშე გაესაჯაროებინათ. საქართველოს კანონმდებლობა არ ხდის ამ ტიპის ინფორმაციას ხელმისაწვდომსა და საჯაროს მაშინაც კი, როდესაც საკითხი თანამდებობის პირებს შეეხებათ. განსაკუთრებით შემაშფოთებელია, რომ ერთ-ერთ შემთხვევაში მოქალაქემ ინფორმაცია დახმარების მისაღებად მიაწოდა თვითმმართველობის ორგანოს და სწორედ ეს ინფორმაცია გახდა საზოგადოებისათვის საჯარო.
ყოველივე ზემოთქმულიდან გამომდინარე, მოვუწოდებთ დასახელებულ თანამდებობის პირებს მომავალში თავი შეიკავონ მსგავსი ტიპის განცხადებებისაგან, რათა თავიდან იქნას აცილებული მოქალაქეთა პირადი საიდუმლოების ხელყოფა ან საქართველოს კანონმებლობის არასწორი ინტერპრეტაციის გამო სხვა პირთა მიერ მსგავსი უფლებადარღვევა“,-აღნიშნულია განცხადებაში.
მასალის გამოყენების პირობები