ყველა ქვეყანაში არსებობს პროფესიების არჩევის საკუთარი კრიტერიუმები და რეიტინგები. პროფესიების მხრივ ვითარება შეიძლება კარდინალურად განსხვავდებოდეს, არა მარტო ეკონომიური სიტუაციიდან გამომდინარე, ასევე რეგიონებში პერსპექტიული ინდუსტრიული ტენდენციების გამო.
მაგალითად, რომ შევადაროთ აშშ და რუსეთი, მათემატიკოსების საშუალო შემოსავალი ბევრად განსხვავდება. მაღალკვალიფიცირებული მათემატიკოსი დაახლოებით 100 ათას ამერიკულ დოლარს გამოიმუშავებს წელიწადში, მაშინ როცა რუსეთში მაქსიმუმი არის 20-30 ათასი. ამასთან რუსეთში პროგრამისტების სამუშაო ზოგ შემთხვევაში მნიშვნელოვნად შემოსავლიანი შეიძლება იყოს, ვიდრე ჩრდილოეთ ამერიკელების.
საქართველოში ქვეყნის ეკონომიური წყობის გამო მოთხოვნადი გახდა ისეთი პროფესიები, როგორიცაა გაყიდვების მენეჯერები და აგენტები. მენეჯერების შემოსავალი პერიოდულად უფრო მაღალია, ვიდრე ზოგიერთი კომპანიის ხელმძღვანელების და 4-5 ათასით ლარით მეტიცაა. ამასთან ეს პროფესია ითვლება, რომ არის რთული და ძნელი, ამავე დროს საშუალოდ შესაძლებელია ეფექტურად იმუშავოს ადამიანმა მხოლოდ 5-7 წელი.
შემდეგი პროფესია, რომელიც არ შეიძლება არ აღინიშნოს,ეს არის პროგრამირება. დამწყებ პროგრამისტს თავიდანვე შეუძლია 700-1000 ლარამდე ანაზღაურება მიიღოს, რომელიც შემდგომ პერიოდში სასტარტო თანხიდან მხოლოდ გაიზრდება. ამ სფეროს მაღალკვალიფიციური წარმომადგენელი ასევე ბევრად მეტს გამოიმუშავებს, ვიდრე კომპანიების ხელმძღვანელები და შეიძლება ანაზღაურება 5-10 ათას ლარს შეადგენდეს.
მესამე პროფესია, რომელიც დეფიციტურია, არის პროფესიონალი მენეჯერები. მათ ვისაც აქვს უნარი ეფექტურად მართოს კომპანია ან მისი განყოფილებები ძალიან მოთხოვნადია საქართველოში, მაგრამ ასეთი კადრები ძალიან ცოტაა. გამონაკლის შემთხვევაში, კომპანიები იძულებული არიან სპეციალისტები ჩამოიყვანონ სხვა ქვეყნებიდან. ასეთ თანამშრომლებს ყოველთვის შეუძლიათ ჰქონდეთ პრეტენზია მაღალ შემოსავალზე და დაკავებულობაზე. საქართველოში ჯერ კიდევ არ არის დარეგულირებული პროფესიონალი კადრების აყვანის სისტემა, მაგრამ მსოფლიოს ბევრ ქვეყანაში კარგ მენეჯერს შეუძლია იმაზე მეტი ანაზღაურების მიღება, ვიდრე ამავე წარმოების მფლობელს აქვს.
საქართველოში ყველაზე მაღალი ,,კონკურსი’’ არის დაბალანაზღაურებად სამსახურზე, რადგან აუცილებელი არ არის დიდი ცოდნა და კვალიფიკაცია. 200-300 ლარიან ხელფასზე კი ,,კონკურსი’’ მიმდინარეობს რამოდენიმე ათეულ ადამიანს შორის. ამავე დროს, იმ პროფესიებზე, რომელზეც უკვე ვილაპარაკეთ ყოველთვის არის ვაკანსიები და თუნდაც თქვენ არც ისე სასიამოვნო ხასიათი გქონდეთ, მაინც მზად იქნებიან აგიტანონ.
მასალის გამოყენების პირობები