სამეგრელოში ფართოდ გავრცელებულ მოვლენას წარმოადგენდა რომელიმე გარდაცვლილი ნათესავის ( დედის,მამის,შვილის,ძმის ან დის),,მონაცვლის“ აყვანის ჩვეულება,რომელიც სრულდებოდა საინტერესო რიტუალით და მას ,,ომორგულაე

ტერმინი ,,მოჯგირე” ნაწარმოებია სიტყვიდან ,,ჯგირი“, რაც კარგს ნიშნავს და სრულ შესატყვისობაშია ქართულ ,,მოკეთესთან“. აღნიშნული ტერმინით მოიხსენიება დღეისათვის სისხლით ნათესავი - როგორც მამის,ასევე დედის ნათესაობის მხრიდან. დღევანდელ გადაცემაში საუბარია რამდენი თაობა ითვლებოდა ნათესავად, რა ტერმინი გამოიყენება პირველი და მეორე კატეგორიის ნათესაობის აღსანიშნავად. როგორ ხდებოდა სამეგრელოში ხელოვნურად დანათესავება და რა წესები უნდა ყოფილიყო მკაცრად დაცული. 

გადაცემის წამყვანი სოფიო ხუციშვილი და ისტორიკოს - მკვლევარი ლაშა ჯიქია.

ეთნოგრაფიული მონაცემებით სამეგრელოში დამოწმებული ნათესაობის ფორმის სამი სხვადასხვაობა გვხვდება. სამეგრელოში სისხლით ნათესავის აღსანიშნავად გამოიყენება ზოგადი ხასიათის ორი ტერმინი- ,,ნათესე“ ( ნათესავი ) და ,,მოჯგირე“ (მოკეთე).რამდენიმე ოჯახის ,,დუდმოჯგირეების“ სოციალურ გაერთიანებას ეწოდებოდა ,,დინო“. შვიდი-რვა თაობის შიგნით წარმოქმნილი ,,დინოების“ სოციალური გაერთიანებაა ,,თური“. დღევანდელ გადაცემაში დეტალურადაა აღწერილი ,,თურის“ სტრუქტურა და რა სიმკაცრით იყო დაცული ეგზოგამიურობის ნორმები.

სამეგრელოში გამსხვილებული მიკროუბნის გარდაქმნას უბნად სამოხიო ეწოდებოდა. რამდენიმე სამოხიოს გაერთიანება კი ჯამში იწვევდა, მის სოფლად ჩამოყალიბებას. სამოხიო თავის მხრივ შედგებოდა მიკრო სოციალური გაერთიანებებისგან, როგორიცაა რამდენიმე გვარის სამოყვრო გაერთიანება-დინო და სისხლით ნათესაური კავშირი თური.

საქართველოს ზოგიერთ კუთხეში საქორწილო სუფრის უფროსს (გამრიგებელს) ეჯიბი წარმოადგენდა, სამეგრელოში ამ ფუნქციას ასრულებდა და დღესაც ასრულებს „დუდკოჩი“ (თავკაცი),რომელსაც ქორწილამდე ერთი კვირით ადრე ოჯახის უფროსი ასახელებს.

სამეგრელოში აღმოჩენილი სხვადასხვა ეპოქის არქეოლოგიურ კულტურებში კარგად ჩანს საზოგადოებაში ქალის დომინანტი როლი. მიუხედავდ იმისა, რომ ბრინჯაოს ხანაში მატრიარქატი საბოლოოდ შეცვალა პატრიარქატმა, ქართულ სინამდვილეში ქალი დარჩა ოჯახის სულიერ და მორალურ ლიდერად.

ძველად სამეგრელოში არსებობდა „ნაძუძურის“ ტრადიცია.

მზითევს მეგრულად ,,ჭყუდას“ უწოდებენ. მზითევის მოცულობა განსაზღვრავდა გასათხოვარი ქალის ბედ-იღბალს, რაც უფრო სოლიდური სახის მზითევს მოუყრიდა თავს ოჯახი, მით უფრო კარგ სიძესა და მოყვრებს შეიძენდა იგი და თავისი ქალიშვილსაც უკეთეს პირობებს შეუქმნიდა.

გასული საუკუნის სამეგრელოში ახალშეუღლებულები ყოველმიზეზგარეშე მათთვის ცალკე გამართულ დროებით ნაგებობაში იწყებდნენ ცხოვრებას, ძირითადი ოჯახისგან ახალდაქორწინებულთა იზოლირებული ცხოვრება, გასაგები მიზეზების გამო, ტრადიციული მორალურ-ეთიკური ნორმების დაცვასა და სათანადო ფსიქოლოგიური აკლიმატიზაციის გავლას ითვალისწინებდა.

ძველად სამეგრელოში საქორწინო სუფრასთან დასხდომის მკაცრად რეგლამენტირებული წესი არსებობდა.ნადიმი(,,დიარა"),,დუდკოჩის" განკარგულებით იწყებოდა.